Kyrenia, czyli Girne w języku tureckim, to urokliwe miasto portowe na północy Cypru, znajdujące się pomiędzy Morzem Śródziemnym a Górami Kyreńskimi, znanymi także pod nazwą Góry Pięciu Palców, którą zawdzięczają swojemu unikalnemu kształtowi. Popularny kurort od 1974 roku pozostaje pod rządami tureckimi i stanowi jeden z najważniejszych punktów na mapie północnej części Wyspy Afrodyty.
W samej Kyrenii znajduje się kilka słynnych zabytków, głównie w portowej części miasta. Warto zwiedzić też okoliczne miejscowości, gdzie można zobaczyć np. górski zamek Świętego Hilariona, czy ruyiny gotyckiego opactwa Bellapais i wybrać się na plażę, by – przy odrobinie szczęścia – podejrzeć żółwie składające jaja w sezonie letnim.
Tradycyjne zabudowania na Starym Mieście
Panorama miasta (widok z Zamku Buffavento)
Historia Kyrenii
Zgodnie z zachowanymi przekazami, Kyrenia stanowiła jedno z antycznych miast-królestw w starożytnym Cyprze. Jej założycielami byli Achajowie, czyli Grecy określani tym mianem przez samego Homera w słynnych eposach Iliada i Odyseja. Z tej epoki nie zachowały się żadne zabytki, jednak w okolicy portu odnaleziono ślady po okresie rzymskim oraz wczesnochrześcijańskim.
Na skutek upadku cesarstwa zachodniorzymskiego, Wyspa Afrodyty znalazła się w strefie wpływów Bizancjum, a VII wiek naznaczyły najazdy ze strony Arabów. Chrześcijańscy władcy Cypru wznieśli na wschodnim krańcu portu zamek obronny na fundamentach dawnej rzymskiej fortecy. Pierwsza wzmianka o tej potężnej dziś budowli jest datowana na rok 1191, gdy Ryszard I Lwie Serce zdobył go podczas Trzeciej Krucjaty. Wyspa została niedługo po tym sprzedana templariuszom, a następnie Guyowi de Lusignanowi, znanemu jako były król Jerozolimy.
Królestwo Cypru, ustanowione w 1192 i pozostające pod rządami francuskiego rodu Lusignan, zyskało na znaczeniu. Zamek w Kyrenii został rozbudowany, a miasto otoczono murami obronnymi z licznymi wieżami i bastionami. Rozwój Girne był także ściśle związany z bliskim położeniem Nikozji.
Oprócz zamku w porcie, Kyrenia posiadała naturalne fortyfikacje, czyli Góry Kyreńskie, na których szczycie wzniesiono zamki obronne Świętego Hilariona, Kantara oraz Buffavento. Fortyfikacje były na tyle skuteczne, że za panowania rodu Lusignan, miasto nie zostało zdobyte przez najeźdźców ani razu.
Z końcem XV wieku, Wenecjanie dokonali przebudowy zamku, a w Starym Porcie utworzyli magazyny, zaadaptowane współcześnie na hotele i restauracje. Miasto przeszło pod panowanie osmańskie w 1571 roku, a z końcem XIX wieku proporcje pomiędzy muzułmanami a chrześcijanami były porównywalne. Proporcje te uległy zmianie dopiero po roku 1878, po włączeniu Cypru do Imperium Brytyjskiego i chrześcijańska populacja miasta znacznie wzrosła.
Rozwój Kyrenii przerwała inwazja wojsk tureckich w 1974 roku, gdy Cypryjczycy pochodzenia greckiego zostali przesiedleni na południe wyspy, a w ich miejsce osiedlili się Cypryjczycy o korzeniach tureckich oraz imigranci z Turcji.
Widok na imponujące fortyfikacje w porcie
Co warto zobaczyć w Kyrenii?
W Kyrenii wiele atrakcji czeka zarówno na miłośników zabytków, dobrego jedzenia, jak i plażowania. Zobacz, co warto odwiedzić w tym urokliwym nadmorskim kurorcie i najbliższej okolicy.
Widok na minaret i panoramę miasta
Zamek w Kyrenii (Kyrenia Castle)
Wspomniana już wcześniej forteca położona w starym porcie stanowi obowiązkowy punkt każdej wycieczki. Na terenie zamku znajdziesz m.in. Muzeum Wraku Statku, z wspaniale zachowanym greckim statkiem handlowym wraz z ładunkiem, pochodzącym z IV wieku p.n.e.
Zamek w Kyrenii
Port w Kyrenii
Urokliwa część portowa stanowi serce miasta, tętniące życiem od rana dom późnych godzin wieczornych. Wzdłuż nadbrzeża znajdziesz liczne kawiarnie, bary i restauracje z widokiem na morze i zamek.
W tym miejscu granica między odległą historią, a życiem codziennym niemal się zaciera – kamienne nabrzeże, zabytkowe budynki i niezliczone kutry rybackie tworzą wyjątkowy klimat, przyciągając turystów z wszystkich zakątków świata i okolicznych mieszkańców.
Port tętni życiem od wczesnych godzin aż do nocy – rano napijesz się aromatycznej kawy po turecku (tej samej, którą na południu wyspy zaserwują ci pod nazwą kawy po cypryjsku), a w ciągu dnia zjesz tu wyborny lunch lub kolację – polecamy meze i świeże owoce morza.
Wieczorem port zmienia swój charakter – światła latarni odbijające się w tafli wody, muzyka dobiegająca z okolicznych barów i tawern i unoszące się w powietrzu zapachy grillowanych lokalnych potraw tworzą niesamowitą atmosferę. To wymarzone miejsce na romantyczną kolację i wspólne biesiadowanie w kręgu rodziny i znajomych, z kieliszkiem cypryjskiego wina w dłoni.
Port w Girne (Kyrenii)
Stare Miasto w Kyrenii (Kyrenia Old Town)
Spacer po wąskich uliczkach starego miasta to świetny sposób, by poczuć autentyczny klimat Girne, zrobić zakupy w okolicznych sklepikach i posmakować tureckiego street foodu. Niewielkie sklepiki i rodzinne restauracje są gęsto rozsiane wśród tradycyjnych cypryjskich domostw i to właśnie tutaj warto kupić pamiątki i lokalne wyroby rzemieślnicze.
Widok na Stare Miasto w Kyrenii
Zamek Świętego Hilariona (Saint Hilarion Castle)
Ruiny twierdzy, położone 732 m n.p.m., są bardzo dobrze zachowane, a szczególnie warte uwagi są kuchnia, czy spichlerz. Początek budowy zamku datuje się na XI wiek, za czasów bizantyjskich, a kres jego świetności przypadł na XV wiek. Część pałacowa została dobudowana za czasów panowania rodu Lusignan. Legenda głosi, że to właśnie ten zamek zainspirował Walta Disneya, gdy w 1959 roku tworzył zamek dla Królewny Śnieżki.
Do zamku można dostać się wyłącznie taksówką lub wynajętym samochodem, ponieważ kręta, górska trasa prowadząca do niego leży na terenach wojskowych, gdzie zabroniony jest ruch pieszy. Przy wejściu na zamek znajduje się toaleta oraz kawiarnia, ale ceny są znacznie wyższe, niż w mieście.
Podczas zwiedzania trzeba pokonać sporą ilość schodów, prowadzących na zapierające dech w piersi platformy widokowe i do różnych pomieszczeń. Na każdym etapie wędrówki można podziwiać panoramę miasta, lazurowe morze i zielone szczyty gór.
Zamek Świętego Hilariona w Górach Kyreńskich
Opactwo Bellapais (Bellapais Abbey)
W bliskiej odległości od Kyrenii znajdują się ruiny gotyckiego klasztoru Augustianów – Opactwo Bellapais. Nazwa tego zabytku prawdopodobnie wywodzi się od nazwy L’abbaye de la belle paix, co w wolnym tłumaczeniu z francuskiego oznacza Opactwo Pięknego Pokoju.
Augustianie zajmujący pierwotnie klasztor zostali sprowadzeni na Cypr przez Lusignan. Tymczasowo przechowywano na jego terenie relikwię Krzyża Świętego, skradzionego w Konstatnynopolu podczas IV krucjaty.
Znaczna część zabudowań pochodzi z okresu 1267-1284 i została ufundowana przez króla Hugo III. Kuchnia oraz kolumnada zostały dobudowane pomiędzy rokiem 1324 a 1359. Relikwia oraz cenne wyposażenie klasztoru zostały zrabowane przez Genueńczyków w 1373 roku. Od tego czasu ta śródziemnomorska perła architektury gotyku stopniowo popadała w ruinę.
Opactwo Bellapais – Opactwo Pięknego Pokoju
Zamek Buffavento (Buffavento Castle)
Tuż obok zamków Świętego Hilariona i Kantara w Górach Kyreńskich znajduje się fortyfikacja położona 954 m n.p.m. – Zamek Buffavento. Miejsce to zawdzięcza swoją nazwę silnym wiatrom wiejącym na tej wysokości – w tłumaczeniu z języka włoskiego oznacza ona „ochronę przed wiatrem”.
Jak można się domyślić, zamek został zbudowany przez Wenecjan, ale jego dolną część założyli Bizantyjczycy. Kolejni władcy wyspy przejmowali panowanie nad zamkiem i stanowił przez wieki idealny punkt obserwacyjny, fortyfikację, a część pomieszczeń zaadaptowano na więzienie. Pierwotną funkcją twierdzy była ochrona cypryjskiego wybrzeża przed najazdami arabskimi, jednak górskie warownie straciły na znaczeniu za czasów weneckich, gdy miasta otoczono murami obronnymi.
Do czasów współczesnych zachowały się jedynie ruiny zamku, ale widoki rozpościerające się ze szczytu są tak zachwycające, że zdecydowanie warto odwiedzić to miejsce. Wstęp na teren zamku jest bezpłatny.
Ruiny Zamku Buffavento
Najpiękniejsze plaże w Kyrenii
Morze od zawsze odgrywało kluczową rolę w historii Kyrenii – kiedyś przyciągało tu piratów i kupców, dziś przyciąga turystów spragnionych relaksu, luksusu i bliskości natury. Ten urokliwy nadmorski kurort od lat przyciąga miłośników plażowania, kąpieli w lazurowych wodach. Niektórych tak ta część wyspy zachwyciła, że zdecydowali się osiedlić tu na stałe.
W Kyrenii znajdziesz kilka świetnych plaż, niestety dość odległych od centrum miasta, więc zdecydowanie przyda Ci się samochód. Prawdziwe perełki znajdziesz na wschód i zachód od miasta, a najpopularniejszą jest z pewnością Alagadi Beach, czyli plaża żółwi. W sezonie letnim możesz podpatrzeć, jak żółwie morskie składają tu jaja. Plaża jest dostępna dla wszystkich, ale nie znajdziesz tu żadnego baru, ani restauracji, więc warto spakować parasol, przekąski i coś do picia.
Inne popularne plaże to m.in. Sunset Beach Club, Golden Bay oraz Camelot Beach. Jeśli cenisz sobie spokój, zachwycą Cię odludne skaliste zatoczki i niewielkie dziewicze plaże, wręcz idealne na romantyczny piknik i spokojne popołudnie z dala od tłumów.
Plaża Alagadi (Turtle Beach) w Kyrenii
