Niedawno media na Cyprze podały wiadomość o ukąszeniu przez żmiję lewantyńską. Na szczęście stan poszkodowanych szybko się poprawił, ale incydent przypomina o obecności węży na wyspie.

Cypr to piękne miejsce pełne dzikiej przyrody — również węży. Większość z nich jest nieszkodliwa, jednak znajomość lokalnych gatunków oraz zasad bezpieczeństwa może okazać się niezwykle cenna zarówno dla mieszkańców, jak i turystów.

Węże występujące na Cyprze: pełna lista gatunków

Na Cyprze spotykamy dziesięć gatunków węży, z których tylko jeden jest realnie niebezpieczny dla człowieka. Oto pełna lista:

1. Żmija lewantyńska (Macrovipera lebetina lebetina)

Największy i najbardziej jadowity wąż na Cyprze. Dorasta nawet do dwóch metrów długości. Posiada silny jad, który może być niebezpieczny, szczególnie dla dzieci, osób starszych oraz alergików.
Żmija lewantyńska zamieszkuje suche, skaliste tereny i zazwyczaj unika ludzi, jednak w przypadku zaskoczenia może zaatakować.

2. Wąż Malpolon insignitus

Szybki i aktywny w dzień wąż, dorastający do 2 metrów. Choć posiada jad, jego ukąszenie jest dla człowieka praktycznie nieszkodliwe.
Często spotykany na otwartych przestrzeniach i polach uprawnych. Pomimo imponującego wyglądu, jest bardzo pożyteczny, gdyż pomaga w kontrolowaniu populacji gryzoni.

3. Wąż koci (Telescopus fallax cyprianus)

Niewielki, nocny wąż, polujący na jaszczurki i małe gryzonie.
Choć jest jadowity, jego jad nie stanowi zagrożenia dla ludzi. Często ukrywa się w szczelinach skalnych i pod kamieniami.

4. Wąż bicz (Dolichophis jugularis)

Duży, smukły wąż, często osiągający ponad 2 metry długości.
Występuje głównie na terenach wiejskich. Jest całkowicie niejadowity i niezwykle pożyteczny, ponieważ poluje na gryzonie i inne drobne zwierzęta.

5. Wąż monetowy (Hemorrhois nummifer)

Średniej wielkości wąż o charakterystycznym wzorze na grzbiecie przypominającym monety.
Niejadowity, choć może być nieco agresywny, jeśli poczuje się zagrożony. Zazwyczaj spotykany w kamienistych obszarach i w pobliżu pól uprawnych.

6. Wąż endemiczny Hierophis cypriensis

Endemiczny gatunek występujący tylko na Cyprze.
Szybki, smukły wąż, preferujący wilgotne doliny i tereny leśne. Niejadowity, bardzo płochliwy.

7. Skorpiożerek pasiastogłowy (Eirenis modestus)

Mały, nieszkodliwy wąż o delikatnej budowie ciała.
Żyje głównie w suchych, skalistych miejscach. Często zupełnie niezauważalny dla człowieka.

8. Połoz wysmukły (Platyceps najadum dahli)

Smukły, szybki wąż zamieszkujący otwarte tereny i kamieniste wzgórza.
Jest niejadowity i odgrywa pozytywną rolę w ekosystemie, polując na owady i małe kręgowce.

9. Zaskroniec cypryjski (Natrix natrix cypriaca)

Podgatunek znanego węża zbożowego, zamieszkujący głównie tereny w pobliżu zbiorników wodnych.
Jest niejadowity i prowadzi wodno-lądowy tryb życia.

10. Ślepucha robakowata (Xerotyphlops vermicularis)

Niewielki, przypominający robaka wąż, który większość życia spędza pod ziemią.
Całkowicie nieszkodliwy i rzadko widywany przez ludzi.

Dlaczego węże na Cyprze są aktywne niemal przez cały rok?

Cypryjski klimat, z łagodnymi zimami i gorącymi latami, sprzyja aktywności węży przez większą część roku.
Węże, które normalnie w chłodniejszych regionach zapadają w zimowy sen, na Cyprze mogą być aktywne także zimą – szczególnie w słoneczne dni.

Największą aktywność węży obserwuje się jednak wiosną i jesienią, gdy temperatury są bardziej umiarkowane.

Jak unikać spotkania z wężem i co robić w przypadku ukąszenia?

Chociaż ryzyko ukąszenia przez węża na Cyprze jest stosunkowo niskie, warto przestrzegać kilku prostych zasad bezpieczeństwa:

  • Noś odpowiednie obuwie – wysokie buty zabezpieczą kostki i stopy przed ukąszeniem.

  • Unikaj chodzenia boso poza plażami, zwłaszcza w terenach wiejskich i skalistych.

  • Spaceruj wyznaczonymi ścieżkami – w wysokiej trawie i w zaroślach ryzyko spotkania węża jest większe.

  • Nie zbliżaj się do węży – większość ukąszeń ma miejsce w wyniku prób złapania lub przepłoszenia węża.

  • Ostrożnie podnoś kamienie lub gałęzie – węże często ukrywają się w chłodnych miejscach.

  • Jeśli zobaczysz węża, zachowaj spokój – powoli się oddal.

W przypadku ukąszenia:

  • Zachowaj spokój – panika przyspiesza krążenie krwi, co może szybciej rozprowadzić jad.

  • Unieruchom zaatakowaną kończynę – trzymaj ją poniżej poziomu serca.

  • Jak najszybciej wezwij pomoc – numer alarmowy na Cyprze to 112.

  • Nie próbuj wysysać jadu ani nacinać rany – to może pogorszyć sytuację.

Większość węży na Cyprze jest całkowicie nieszkodliwa i odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu równowagi ekosystemu. Znajomość gatunków oraz podstawowych zasad bezpieczeństwa pozwoli cieszyć się wypoczynkiem lub codziennym życiem na wyspie bez zbędnego stresu.